Ethereum’un (ETH), Shanghai Sonrası Yol Ayrımı

Ethereum ağındaki değerli yükseltmelerden birisi olan Shanghai, neleri başarabilir yahut ne üzere meselelere yol açabilir?

Piyasa bedel sıralamasına nazaran en büyük ikinci kripto projesi olan Ethereum, 2015 yılında ortaya çıktığı periyottan bu yana gerçekleştirdiği çeşitli güncellemeler ile gündemde yer edindi.

Byzantium, Constantinople, İstanbul, Bellatrix, Merge üzere protokol güncellemelerini geçiren Ethereum, önümüzdeki hafta Shanghai güncellemesine gidiyor. Pekala bu güncelleme sonrası, Ethereum’da bizleri ne üzere sonuçlar bekliyor?

Ethereum’da Daha Evvelki Güncellemelerde Neler Oldu?

Merkeziyetsiz akıllı mukaveleler platformu Ethereum (ETH), Bitcoin‘in olduğu bölümde kurduğu hakimiyet ile ağır ilgi görmeye devam ediyor. Tanınan kripto para projesi, çeşitli ağ yükseltmeleri ve protokol güncellemeleriyle de kriptoya taraf verme potansiyeline sahip.

2015 – Frontier

Resmi olarak 22 Temmuz – 02 Eylül 2014 ortasında satışa çıkan Ethereum, 2015 yılında gerçekleştirdiği Frontier çatallamasıyla diğer bir boyuta geçti. Frontier, Ethereum madencilerinin operasyonlara başlamalarını sağladı. Fakat Frontier, öbür bir kripto para ünitesini de beraberinde getirdi. Bu çatallama sonucunda, 30 Temmuz 2015’te Ethereum Classic ortaya çıktı. Ethereum’un orjinal ağ yapısında kalan Ethereum Classic, projenin değiştirilmemiş geçmişini muhafazasıyla öne çıkıyor. Ayrıca Ethereum Classic, sonlu sayıdaki arzıyla Bitcoin’in yolundan gidiyor.

Bu projenin çatallama sonucunda ortaya çıkması, Ethereum’un başarısız olacağını ve artık kitlelerin Ethereum Classic’e kayacağını düşündürtmüştü. Lakin kripto piyasası, Ethereum’un başarısı karşısında şaşkına dönmekten kaçınamadı.

O periyot, Aljazeera tarafından çıkarılan bir haberde, Ethereum’un Bitcoin’in en tezli halefi olduğu belirtiliyordu. Bu başlık, bugünlere gelindiğinde tutmuş görünüyor.

Frontier, Ethereum’un daha geniş bir ekosisteme yayılmasında öncülük eden çatallanma olarak öne çıkıyor. Bu çatallamanın akabinde ETH, güçlü bir yükseliş yaşayarak kripto piyasasında kendisine uzunca yıllar devam ettireceği bir taht inşa etti. ETH. ticaretinin stabilite içerisinde ve gelişim sergileyerek ilerlemesini sağlayan bu çatallanma, projenin bir adım ileriye taşınmasını sağladı.

2016 – Homestead

Ethereum ağının geleceğini daha spesifik bir hale getirmek isteyen Homestead çatallaması, birkaç protokol değişikliğini ortaya çıkardı. Bu çatallama, Ethereum’a daha fazla ağ yükseltmesi yapma veren bir ağ değişikliği barındırıyordu. Bu özellik, bugünki Shanghai-Capella için bir taban niteliği taşıyor.

Homestead çatallaması, Ethereum ağındaki hardfork değişikliklerine taban hazırlarken, öteki taraftan EVM güncellemelerini de içerisinde barındırıyordu. Bu çatallamanın Ethereum üzerindeki tesiri sadece ağ tarafında kalmadı. ETH’nin fiyatı, çatallanmanın tesiriyle 1 aylık dilimde yaklaşık yüzde 110 yükseliş yaşamıştı.

Ancak çatallama sonrasında, ETH fiyatının 13 dolar düzeylerinden yaklaşık 8.3 dolara güçlü bir düşüş yaşadığı gözlemlendi. Çatallanma sonucunda rastgele bir kripto para ünitesi ortaya çıkmasa da, ağın daha fazla geliştirilme muhtaçlığı ortadan kaldırılamamıştı.

2017 – Byzantium

Ethereum’un tahminen de en değerli ağ güncellemelerinden birisi olan Byzantium, projenin bugünlere muvaffakiyetle gelmesinde büyük hisse sahibi oldu. Bizant çatalıyla birlikte, Ethereum ağında, blok madencilik mükafatları 5 ETH’den 3 ETH’ye düşürülmüştü. Ayrıyeten bu güncelleme, Katman-2 ölçeklemeye müsaade vermek için makul kriptografi metotlarını de bünyesine ekledi.

16 Ekim 2017 tarihinde gerçekleştirilen Byzantium çatallanması, sırf ağın gelişimine değil tıpkı vakitte projenin kripto para ünitesinin yükselişine de kapı araladı. Çatallama sırasında 334 dolar düzeyinde olan ETH, bu güncellemelerin de tesiriyle 3 ay içerisinde 1.296 dolara kadar yükselmeyi başardı.

Ağın daha verimli, daha ölçeklenebilir ve daha faal kullanımını sağlayan Byzantium, projenin kısa vadede daha etkin ilerlemesine katkı sağladı. Ethereum maksimalistleri, projeye gelen ağır ilgiden ve ETH fiyatının yükselişinden ötürü o devirde memnundu.

Güncelleme ve Çatallamalar, Ethereum Ağını Bir Adım İleriye Taşıyor

Ethereum‘daki güncellemeler ve çatallamalar, projenin bir adım daha ileriye gitmesini sağladı. Byzantium özelinde bakıldığında, Ethereum ağının daha fazla talep gördüğü ve ETH fiyatının dört haneli düzeylere yükseldiği gözlemlendi. Daha sonrasında gelen İstanbul ve Merge güncellemeleri de Ethereum açısından verimliydi. Fakat Ethereum’un yol ayrımını, başarılı bir halde gerçekleştirilen ve çatallamayla yeni bir kripto para ünitesinin ortaya çıkmasını sağlayan Merge sağladı.

Merge sonrası Ethereum, Proof of Work (PoW) modelinden ayrıldı ve Proof of Stake (PoS) modeline geçiş yaptı. Sansasyoneli bir atak olarak görülen bu ağ değişiminde, Ethereum madenciliğinin sonlanması ağır tenkit gördü. Bu çatallanmayla birlikte PoW yapısını devam ettirmek emeliyle ortaya çıkan Ethereum PoW, madencilerin yeni faal durağı oldu.

Ethereum’da bu çatallanmayla birlikte her şey bambaşka düzeye gelmişti. Ethereum artık daha az bir gas fiyatı alıyor, daha fazla süreç yaptırıyor ve deflasyonist olma yolunda emin adımlarla ilerliyordu. Lakin tanınan proje, ölçeklendirme tahlillerini bir türlü çözememişti. Merge, hayat kurtaran bir güncelleme olarak görülse de sonraki güncellemelere de kapı araladı. Proje bu güncellemeyle, yeni bir kilometre taşı kaydederek arzını azaltmayı başardı.

Ethereum Yol Ayrımında: Shanghai-Capella

Ethereum için yeni bir yol ayrımı ve yeni bir ağ çatallanması, 12 Nisan 2023 tarihinde gerçekleşecek. Bu çatallanmanın ismi Shanghai-Capella olarak isimlendirildi. İçerisinde iki farklı ağ yükseltmesini barındıran çatallama, 12 Nisan 2023 tarihinde, saat 01:27’de gerçekleşecek.

Bu güncelleme, yürütme katmanına staking para çekme süreçlerini getiriyor. Capella yükseltmesiyle bu hizmet, blokların para çekme süreçlerini de kabul etmesini kolaylaştıracak. stake edilen ETH’lerin, yürütme katmanına çekilmesine imkan tanınacak.

Bu süreç, Ethereum tarafında daha fazla ağ aktivitesini, daha fazla fee fiyatı elde etmeyi ve beraberinde Ethereum’u tam manasıyla deflasyonist bir hale getirmeyi kolaylaştırabilecek potansiyel barındırıyor.

Shanghai-Capella ile iki farklı yol ayrımının gözlemlenmesi mümkün görülüyor. Bu yol ayrımlarından birisi, yeni bir Ethereum coin’inin ortaya çıkması olabilir. Çatallanma sonucunda, Ethereum PoW ve Ethereum Classic üzere bir kripto para ünitesinin ortaya çıkması şaşırtmaz. Beklenen kripto para ünitesi, evvelki özelliklerinin devamını sağlamak hedefiyle çıkıyor. Lakin, Shanghai ve Capella üzerinde Merge üzere bir büyük tesir bulunmuyor. Daha çok protokol güncellemeleri olan Shanghai-Capella, projenin önüne iki farklı senaryo bırakıyor. Bu senaryolar;

• 1- Stake edilen 32,5 milyar dolarlık ETH’nin deverana girmesi ve stake’ten kaldırılan ETH’lerin güncellemenin önüne geçmesi… Bu durum sonucunda, kısa vadede, Ethereum’da sorunlar meydana gelebilir. Düşüşlerin ve ağ aktivite kayıplarının yaşanması, Ethereum’un yine enflasyonist bir modele dönüşmesini sağlayabilir.
• 2- Stake edilen ETH’lerin faal olarak kullanılmaması ve Ethereum ağını güncellemeyle birlikte daha faal bir hale getirebilir. Shanghai-Capella, hakikat vakitte ve yanlışsız durumda kullanılırsa, Bitcoin’e karşı Ethereum’u bir adım daha öne taşıma yeteneğine sahip.

Bu güncellemenin sonucunda, Shanghai-Capella başarılı olursa, kripto ekosisteminde bir nebze canlanma meydana gelebilir. Kripto ekosisteminin gelişiminde, Ethereumun piyasa hakimiyetini de ele aldığımızda, altcoin’lere güç kazandırması masada yer alıyor. Fakat Shanghai-Capella‘nın başarısız olması halinde, Ethereum‘da güçlü düşüş yaşanabileceği kripto ekosistemi tarafından tartışılan mevzulardan birisi oldu.