Dr Fulya Gürbüz:  17 Şubat haftasında TL likiditesi arttı, milletlerarası rezervler düştü

7 Şubat haftasında evvelki haftaya nazaran TCMB’nin piyasaya banknot sürümü, KKM’deki artışa paralel olarak TL mevduat hacmi TL kredi hacmine nazaran daha süratli arttı, tüketici kredileri yavaşlarken ticari krediler hızlandı, döviz mevduatları 3 milyar dolar azaldı, yabancı para net döviz durum açığı 1,5 milyar dolara yükseldi, altın ve döviz rezervleri düştü, net rezerv açığı geriledi, yabancı yatırımcılar sermaye piyasalarında nette satıcı oldular.

Merkez Bankası para basımını hızlandırdı; KKM arttı, tüketici kredileri yavaşladı…

6 Şubat 2023 Kahramanmaraş zelzelesinin akabinde 17 Şubat ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren nakdî göstergeler (M1, M2, M3=dolaşımdaki para, vadesiz ve vadeli mevduatlar, repo, para piyasası fonları, ihraç edilen menkul kıymetler) evvelki haftaya nazaran daha süratli arttı.

Emisyon olarak bilinen “dolaşıma çıkan banknot (kâğıt para) ve madeni para” Temmuz 2022’den bu yana haftalık %2,3’lük artışla en süratli artışı kaydetti. Emisyonda sert artışların sürekliliği enflasyonda artışı beraberinde getirmektedir.

TL cinsi vadesiz ve vadeli mevduat hacmi 17 Şubat haftasında artışını sürdürdü. Yabancı para cinsi vadesiz ve vadeli mevduat hacminin TL cinsinden bedeli de düşmeye devam ederken, TL cinsi kredi hacmi artmaya devam etti.

TL cinsi tüketici kredi faiz oranları %30,4’e, TL cinsi ticari kredi faiz oranları %14,5’e yükseldi. 3 aya kadar vadeli TL cinsi mevduat faizleri ise %26,64’e geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %12-27, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %14-31 aralığında.

Kur muhafazalı mevduat (KKM) hacmi 17 Şubat haftasında 1,5 trilyon TL ile tepe yaptı, ABD doları karşılığı 79,6 milyar dolar oldu.

TL cinsi kredi hacmi artışı (bireysel, ticari, KOBİ) 17 Şubat haftasında evvelki haftaya nazaran artmaya devam etti. Ferdi kredi kart harcamaları ise evvelki haftaya nazaran %1,6 düştü. Aşağıdaki grafikte görüleceği üzere 2023 yılı başından itibaren KKM’nin (gri) katkısıyla TL cinsi mevduat hacmi (kırmızı) artış eğilimini korumuştur. TL cinsi kredilerde KOBİ (mavi) ve ticari (sarı) krediler hızlanırken, tüketici kredi hacminde (yeşil) yavaşlama eğilimi var.

Kaynak: Turkey Veri Monitor

Yabancı para cinsi yurt içi mevduat hacmi (DTH) 3,0 milyar dolar düştü…

Gerçek bireylerin döviz mevduatları (DTH) 17 Şubat haftasında 112,8 milyar dolar ile evvelki haftaya nazaran 1,5 milyar dolar düştü, son 5 haftadaki düşüş 5,6 milyar dolar oldu. Hükmî şahısların DTH’si de haftalık 1,5 milyar dolar düşüşle 77,7 milyar dolara gerilerken, son 2 haftadaki düşüş 1,8 milyar dolar oldu. Bankacılık dışı toplam yurt içi DTH haftalık 3,0 milyar dolar düşüşle 190,5 milyar dolara geriledi, böylelikle son beş haftadaki düşüş 7,5 milyar dolar oldu.

Bankacılık bölümü dahil DTH hacmi (grafikte kırmızı çizgi) 17 Şubat haftasında evvelki haftaya nazaran 3,1 milyar dolar düşüşle 193,6 milyar dolara geriledi.

2022 yılı genelinde yurt içi bankacılık dışı DTH hesabı nette 45,1 milyar dolar azalmış, gerçek bireylerin DTH hesabı 30,8 milyar dolar, hükmî şahısların 14,3 milyar dolar düşmüştü. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile tepe yapmıştı.

Yabancı para cinsi kredi hacmi (grafikte mavi çizgi) ise evvelki haftaya nazaran 0,7 milyar dolar düşüşle 131,3 milyar dolara geriledi.

Kaynak: Turkey Veri Monitor

Bankacılık kesiminin “yabancı para net döviz durum açığı” 1,5 milyar dolara yükseldi…

Bankacılık sisteminin yabancı para net genel durumu 13 Ocak 2023 haftasından bu yana açık vermeye devam ediyor. 17 Şubat haftasında dalın “net döviz durum açığı” (grafikte siyah çizgi) 1,5 milyar dolara yükseldi. Kamu bankalarının net döviz durum açığı 1,0 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.

Kaynak: Turkey Veri Monitor

Altın ve döviz rezervleri düştü, net rezerv açığı geriledi…

Merkez Bankasında tutulan toplam milletlerarası rezervler 17 Şubat haftasında 122,6 milyar dolar ile evvelki haftaya nazaran 3,0 milyar dolar düştü; altın rezervleri 0,8 milyar dolar düşüşle 49,2 milyar dolara,  brüt döviz rezervleri 2,2 milyar dolar düşüşle 73,4 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı ise haftalık 0,8 milyar dolar düşüşle 49,6 milyar dolara geriledi.

Kaynak: Turkey Veri Monitor

Yabancı yatırımcıların portföy büyüklüğü arttı,  sermaye piyasalarında net satıcı oldular…

17 Şubat ile biten haftada yurt dışında yerleşik bireylerin mülkiyetindeki pay senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 27,5 milyar dolar ile bir evvelki haftaya nazaran 1,5 milyar dolar arttı. Tıpkı hafta, yurt dışı yerleşikler pay senetlerinde 9 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 39 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi. Yılbaşından bu yana yabancı yerleşikler nette 360 milyon TL’lik net satış gerçekleşti. Yurt dışı yerleşikler 2022 yılı genelinde pay senetlerinde 4,0 milyar dolarlık, DİBS’te 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirmişti.

Kaynak: Turkey Veri Monitor

www.fulyagurbuz.com