Türkiye, Batılı yaptırımlar kapsamındaki eserlerin Rusya’ya geçişini kesti

Ukrayna’yı işgal eden Rusya’ya Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği’nin (AB) uyguladığı yaptırımları Türkiye’nin de uygulaması tarafında yapılan baskının akabinde Ankara’nın Moskova’ya Batılı malların geçişini durdurduğu ileri sürüldü.

Reuters’ın İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) İdare Heyeti Lideri Çetin Tecdelioğlu ve bir AB diplomatına dayandırdığı haberinde, Türk hükümetinin şirketlere yasaklı yabancı malların bir listesini gönderdiği ve 1 Mart’tan itibaren bu malların Rusya’ya gönderilmemesi talimatını verdiği belirtildi.

Reuters’a konuşan bir AB yetkilisi, Ankara’nın Avrupa Komisyonu’na 1 Mart’tan itibaren AB, ABD ya da İngiltere’nin yaptırımları ve ihracat denetimleri kapsamına giren malların Rusya’ya transit geçişinin engelleneceğine dair kelamlı garanti verdiğini söyledi. Türkiye Ticaret Bakanlığı mevzu hakkında bir açıklamada bulunmadı.

ABD hükümeti geçen perşembe şirketlere, Moskova’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde Rusya’ya uygulanan yaptırımlara uymaları davetinde bulunarak, bunun yapılmaması halinde Rusya’nın maruz kaldığı yaptırımların kendilerine de uygulanabileceği ihtarında bulundu.

Batılı ülkeler, geçen yıl Şubat ayında Ukrayna’yı işgal etmesinin akabinde Moskova’ya rekor seviyede yaptırım uyguladı. Yaptırımlara prensipte karşı çıkan Ankara, Türkiye’de yaptırımların delinemeyeceğini ve sevk edilen hiçbir eserin Rusya ordusu tarafından kullanılamayacağını söyledi.

Ancak Türkiye’den Rusya’ya tedarik kanallarının açık kalması üzerine Washington geçen ay Moskova’nın savaşta kullanabileceği kimyasallar, mikroçipler ve başka eserlerin ihracatı konusunda ihtarda bulundu.

Batılı hükümetlerden “ciddi uyarılar” geldiğinin altını çizen Tecdelioğlu, Ankara’nın Rusya hakkında aldığı kararın Türk ihracatının yarısının yapıldığı AB ile bir çatışmadan kaçınmak için bir “fırsat” olduğunu söyledi.

Reuters geçen hafta da, Rus şirketlerinin son haftalarda Kazak ortaklarından yaptırım altındaki kimi eserler hakkında talepte bulunduğunu ve iki kaynağın Türkiye’nin yeni kısıtlamalarına atıfta bulunduğunu bildirdi.

Financial Times’a nazaran, Türkiye’nin Rusya’yla Batı devletlerini reaksiyonunu çeken  ticareti bitmemiş olaiblir.

“Çin gümrük dataları, Türkiye’ye diyot ve transistör üzere temel eserler de dahil olmak üzere kimi yarı iletkenlerin ihracatının 2022’de iki katından fazla arttığını, daha evvel yüksek teknoloji ihracatı ihmal edilebilir seviyede olan Türkiye’nin Rusya’ya satışlarını artırdığını gösteriyor”.

Ankara’nın  dolaylı olarak Rusya’ya yaptırımları benimsemesi Ocak-Şubat   2023 datalarında barizleşen ihracat darboğazını derinleştirebilir.